درنظام جدید آموزشی با توجه به تغییر در نحوه ارزشیابی ها و تاکید  وتوجه به مهارتها و نگرشها در کنار دانستنی ها، نیاز به استفاده از شیوه های جدید و فعال تدریس در جهت نیل به اهداف به شدت احساس می شود.الگوهای فعال تدریس به الگوههایی اطلاق می شود که در آن فراگیران نقش اصلی را ایفا می کنند و در فرآیند تدریس فعال هستند.غالب معلمان با شیوه های جدید تدریس آشنا بوده و از این شیوه ها استفاده می نمایند. لازم است قبل از استفاده از شیوه های جدید تدریس به نکات زیر توجه نمائید:
*روشهای ارائه شده، محدوده ای بسته و غیر قابل تغییرنیستندبلکه قالبهایی هستند که می توان با توجه به موقعییت در آنها تغییراتی اعمال نمود تا به نتایج بهتری دست یافت.
*قبل از انجام هرشیوه تدریس ابتدا باید وسایل مورد نیاز ، شرایط و موقعیت و نیز فراگیران را آماده و توجیه نمود تا در حین انجام دچار مشکل نشویم.
*در دفعات اولیه بکارگیری هر شیوه ای به مشکلاتی برخورد می کنیم که با اتخاذ تدابیری در دفعات بعد رفع خواهد شد.
* استفاده از شیوه های جدید تدریس به نظر وقت گیر است اما باید به این  نکته توجه داشت که با توجه به این که استفاده از این روشها ثبات یادگیری ها را افزایش می دهد،زمان مورد نیاز جهت انجام فعالیتهای تکمیلی کاهش خواهد یافت.
*مراحل و گروه بندی پیشنهاد شده را با توجه به شرایط کلاس خود می توانیم تغییر دهیم تا به نتایج بهتری دست پیدا کنیم.
1-الگوی یاران در یادگیری:
این الگو به صورت ترکیبی با سایر الگوها به کار برده  می شود و می توان این الگو را زیر بنای الگوهای فعال مبتنی بر کارهای گروهی دانست . در این الگو دانش آموزان با استفاده از تعامل گروهی ،یکدیگر را در امر یاد گیری کمک می نمایند .
 مراحل اجرای الگوی یاران در یادگیری :
1- تشکیل گروه ها :در این مرحله کلاس را به صورت منطقی(ضعیف  متوسط ، قوی )گروه بندی می نمائیم.(گروههای 3 یا 4 نفری که گروههای 4 نفری بهتر است)
2-طرح سوال یا فعّالیّت مورد نظر :
3-دعوت از فراگیران به فعالیت «فکر کردن» به صورت انفرادی :
4- نوشتن و یاد داشت افکار و نظرات به صورت انفرادی : (درپایه های بالاتر)
5- بحث و تبادل نظر و یادداشت افکار و نظرات در گروههای 2نفری(زیرمجموعه گروه)
6-بحث و تبادل نظر و یادداشت افکار و نظرات در گروههای 4 نفری (گروه اصلی )
7- ارائه ی چگونگی انجام فعّالیّت ها  و نظرات هر گروه توسط نماینده ی گروه به کلاس
8-نقد وبررسی فعّالیّت ها ونظرات ارائه شده توسط گروه های دیگر
9- جمع بندی ونتیجه گیری توسط معلّم با مشارکت دانش آموزان
محاسن های الگوی یاران در یادگیری:
1- تقویت تفکر فردی
 2- تقویت روابط اجتماعی و تشریک مساعی بین فراگیران
 3- زمینه ای برای اظهار و تبادل نظر برای فراگیران
 4- گسترش ارتباط و تعامل بین فراگیران (هم بین اعضا هم گروه و هم گروهها با هم)
 5- ایجاد شور و انگیزه
 6- جو کلاسی جوّ نشاط بخش و شاد بخش می شود
 7- فراگیران یاد می گیرند که سرنوشتشان به هم گره خورده است
 8- دارای اثرات ملایم ولی سریع بر یاد گیری محتوا و مهارتهاست.
محدودیت ها:
1- وقت گیر است(زمان بر است)
در صورتیکه فراگیران درباره موضوع، کم اطلاع و یا بی اطلاع باشند این الگو جواب نمی دهد و کارایی ندارد.
2- قدرت رهبری و مدیریت معلم را می طلبد، برای علوم محض (ریاضی- فیزیک- شیمی) کارایی اش کمتر است
نکات مهم در مورد این الگو :
1-معلّم بایددرزمان انجام فعّالیّت هاتوسط فراگیران ،بر کار آن ها نظارت داشنه باشد وآن ها را راهنمائی وهدایت نماید
2-آموزگار در این روش، از ارزشیابی مستمر و فرایند مدار استفاده می نمایدوآنچه بیشتر در ارزشیابی این الگو مد نظر است ،فعّالیّت وتعامل گروهی دانش آموزان می باشد نه نتیجه کار آن ها
3- از این روش تقریباً در تمامی دروس می توان استفاده نمود
4-درپایه های پایینتردوره ابتدایی که مهارت نوشتن تکامل نیافته ، مراحل  ومواردیادداشت کردنی راحذف می نمائیم.
5-اگرگروههای 3 نفری را تشکیل دادیم، مرحله 5(بحث و تبادل نظر و یادداشت افکار و نظرات در گروههای 2 نفری) را حذف می نمائیم.
6-در مجموع می توانیم این الگو را با توجه به موقعیت دانش آموزان و کلاس تغییرداده تا نتایج بهتری حاصل شود.
2-الگوی بارش مغزی:
  این الگو ،روشی فکری است که برای تقویت قدرت تفکر و خلاقیت در فراگیران به کار می رود.این روش، ذهن فراگیران را درگیر و فعال می کند و باعث ایجاد اعتماد به نفس و تقویت مهارت برقراری ارتباط در آنان می شود.در این روش که در بعضی از اوقات همراه با روش استقرایی نیز به کار می رود،فراگیران حواس(ذهن) خود را پیرامون موضوع مورد نظر متمرکز کرده و مطالب و نظرات خود را جمع آوری  و سپس به کلاس به صورت فردی و یا گروهی ارائه می دهند.
مراحل الگوی بارش مغزی:
1ـ ارائه مسئله یا سوال به فراگیران و دعوت از دانش آموزان برای تفکر پیرامون موضوع ارائه شئه
2ـ تفکر توسط دانش آموزان پیرامون موضوع ارائه شده و یادداشت موارد(درزمان مشخص شده توسط معلم)
3ـ ارائه جواب یا اظهار نظرها توسط دانش آموزان  به کلاس و ثبت آنها برروی تابلو
4ـ بررسی جوابها و اظهارنظرها و قبول یا رد جوابها از سوی دانش آوزان
5ـ جمع بندی و نتیجه گیری توسط دانش آموزان و معلم
نکات مهم:
1ـ در این روش فراگیران را باید توجیه نمود که اظهار نظر آزاد است و هر کس می تواند آزادانه اظهارنظرکند و باید به نظردیگران احترام گذاشته و در مقابل اظهار نظردیگران،قضاوت لحظه ای ننماید.
2ـ نقش معلم در مقابل اظهارنظرها ،تقویت و تشویق و ترغیب دانش آموزان در جهت بارش بیشتر مغزی از سوی فراگیران است.
3ـ این روش را می توان به صورت فردی و یا گروهی  اجرا نمود. درصورت اجرا به صورت گروهی،همانند روش یاران در یادگیری عمل می کنیم.
4ـ در این روش، ابتدا به کمیت اظهارنظرها بیشتر از کیفیت آنها توجه می شود اما باید به تدریج فراگیران را توجیه نمود تا علاوه بر کمیت اظهارنظرها، به کیفیت آنها نیز توجه نمایند.
5- روش بارش مغزی بیشتر از روش های مرسوم آموزشی ، به ایجاد عقاید و اندیشه های آفریننده منجر می شود
6- آموزش از طریق بارش مغزی، توانایی حل مساله را در افراد افزایش می دهد.
7ـ از این روش جهت تدریس تمامی دروس نظری می توان استفاده نمود.
مثالها و موضوعات:
*فواید آب
*فواید کتاب
*فواید درخت
*صفات نماینده کلاس
*چراماباید نمازبخوانیم؟
*ماچگونه می توانیم به پدر ومادر خود کمک کنیم؟
*چگونه می توان فهمید که در آب هم هوا وجود دارد؟
3-الگوی بدیعه پردازی
هدف اساسی این الگو،خلق باورها،افکارجدید و تقویت خلاقیت در فراگیران است.خلاقیت در این الگو به وسیله فعالیت استعاری شکل می گیرد.استعاره ار تباطی از شباهت، مقایسه یک  چیز یا نظربا چیز یا نظر دیگر و به وسیله استفاده از یکی به جای دیگری را به وجود می آورد.فرآیند خلاقیت در خلال این جایگزینی ها رخ می دهد.یعنی مطالب آشنا رابه مطالب ناآشنا ارتباط داده یا نظر جدیدی را از نظریات آشنا به وجود می آورد.
مراحل الگو بدیعه پردازی
گام اوّل:(توصیف شرایط موجود):در این گام ،معلّم از فراگیران می خواهد که به توصیف و تشریح شرایط موجود بپردازند.به عبرات دیگر، فراگیران آنچه از شرایط موجود( موضوع) می فهمند را تو صیف می کنند.
مرحله ی دوّم: (قیاس مستقیم ):یعنی مقایسه دو یا چند چیز و تعیین تفاوتها و تشابهات آنان با یکدیگر.در این گام، معلم از فراگیران می خواهد که مفهوم مورد نظر را را با چیزهای گوناگون مقایسه کنند و به تفسیر کوتاه آن بپردازند. از این برداشتهای ذهنی،روابط متنوع و خلاق تولید  و به ارائ] ی چیزهای جدید منجر می شود.مثلا در درس علوم یا فارسی، اب شبیه به چه چیزهایی است؟
مرحله سوم:(قیاس شخصی):در این گام ، معلم از فراگیران می خواهد بین خو یا مفهوم موردنظر، هم سویی و همدلی ایجاد کنند و احساسات و تمایلات  و انگیزه های خود را بیان کنند. در این قیاس، فراگیر احساس می کند خود، موضوع مورد قیاس است و با آن احساس همدلی دارد.این همانند سازی ممکن است با شخص،حیوان یا اشیاء باشد.احساس نزدیکی و یکی شدن با مفهوم در قالب قیاس شخصی ارزشمند و در خلاقیت شخصی موثر است.
مرحله ی چهارم :(تعارض فشرده):توصیف مفهوم در دو کلمه ضد و نقیض است.در این گام معلّم از فراگیرا می خواهد مفهوم مورد نظر رابا استفاده از کلمات ضد و نقیض توصیف کنند.مثلا:حیات بخش و نابودگر/دوست و دشمن
مرحله ی پنجم: (قیاس مستقیم و شخصی مجدّد):در این گام معلم از فراگیران می خواهد با استفاده از قیاس مستقیم و تعارض فشرده، احساسات و تمایلات خود را تو صیف کنند.(انشاء)
آثار ونتایج الگوی بدیعه پردازی:
1ـ خلاقیت در فراگیران بروز و تقویت می یابد.
2ـ مهارت حل مسئله در فراگیران تقویت می شود.
3ـ سطح خودباوری و عزّت نف فراگیران افزایش می باد.
4ـ قدرت نویسندگی درفراگیران، تقویت می شود وفراگیران به فعالیت نوشتن و قصه نویسی علاقمند میشوند.
5ـ نگرش فراگیران با مقوله ها، اشیاء و ابزارها، اشخاص تغییر می کند و در نحوه ی عملکرد آنان اثر مثبت می گذارد.مثلا نگرش فراگیران به عینک و دوستان عینکی،کتاب و مطالعه کتاب، پرنده و نوع برخورد با آن، مادر و پدر و
6ـ تعامل معلم با فراگیران تغییرکرده و جو کلاس از توع و نشاط بیشتری برخوردار می شود.
از طریق اجرای این الگو، معلم بهتر می تواند نیازها و احتیاجات، مسائل و مشکلات فراگیران خود را بشناسد.
نکات مهم:
1ـ این الگو در دروس انسانی و بالاخص در درس انشا کاربرد بیشتر یدارد. هرچند در موضوعات علوم تجربی، علوم ریاضی، حرفه و فن و هنز نیز قابل استفاده است.
2ـ این الگو برای همه پایه ها و دوره های تحصیلی به جز پایه ی اول ابتدایی کاربرد دارد
3ـ اجرای این الگو بطور متوسط 30الی 40 دقیقه به طول می کشد.
4ـدر این الگو در هرگام(به جز گام سوم و پنجم که به صورت انفرادی انجام می شود)فعالیتفراگیران ابتدا به صورت فردی و سپس به صورت گروهی توصیه می شود تا نتایج بهتری حاصل شود.
5-نقش معلم قبل از اجرای این الگو،مشخص کردن و انتخاب موضوع مورد نظر( اشیاء،اشخاص، پدیده های طبیعت) و انطباق مراحل الگو با موضوع مورد نظر است.در حین اجرا،معلم نقش رهبری و نظرات دارد و در بعضی موارد مثالهایی برای روشن کردن مقصود بیان می دارد و در هرمرحله ای باید به این نکته توجه داشته باشد که فراگیران در ارائه پاسخها مشارکت داشته باشند.
6ـ موارد( تعداد) پاسخها و زمان اجرا برای هرکدام از گامها متغییر است و بستگی به سطح اطلاعات و معلومات فراگیران دارد.
7ـ در دروسی مانند ادبیات فارسی و دینی، پس از اجرای الگو، معلم در پایان به جمع بندی و نتیجه گیری از درس می پردازد و در صورت ضرورت درس را روخوانی می کند.
نمونه ها( مصادیق)
موضوع:کتاب
گام اول:( توصیف شرایط موجود) در این مرحله معلم از دانش آموزان می خواهد تا کاربردهای کتاب را فهرست کنند.
جوابهای دانش آموزان:
*کتاب برای مطالعه      
*کتاب برای تفریح      
*کتاب برای سرگرمی      
*کتاب برای خدمت به مردم      
*کتاب برای افزایش اطلاعات     
*کتاب برای پز دادن
گام دوم )قیاس مستقیم):کتاب شبیه به چه چیزهایی است؟(به صورت فردی و گروهی)
جوابهای دانش آموزان:
*کتاب شبیه دریا     
*کتاب شبیه دوست دانا     
*کتاب شبیه یار مهربان      
*کتاب شبیه هدایت     
*کتاب شبیه بخشنده ای بی زبان
*کتاب شبیه دنیا
گام سوم:(قیاس شخصی):خود را به جای کتاب قرار دهند و احساسات ، عواطف و حالات خود را بنویسند(به صورت انفرادی)
گام چهارم:(تعارض فشرده):کتاب را عبارات متضاد( ضد و نقیض)توصیف کنند(جملات مختلفی با عبارت متضاد بنویسند.)
جوابهای دانش آموزان:
*کتاب بزرگ # کتاب کوچک     
*کتاب قابل استفاده # کتاب بدون استفاده
*کتاب با محتوی #کتاب بی محتوی
*کتاب با جلد#کتاب بی جلد    
گام پنجم: ( قیاس مستقیم و شخصی مجدد):معلم از فراگیران می خواهد با استفاده از قیاس مستقیم و تعارض فشرده، احساسات و تمایلات خود راتوصیف کنند.(خود را به جای کتاب قرار دهند و با استفاده از تشابهات و تضادها، از زبان آن، حالات و عواطف خود را مثلا حداقل در پنج سطر بنویسند و با توجه به موارد مذکور، داستانی بنویسند.(به صورت انفرادی)
جوابهای دانش آموزان:
من نوری هستم که جهان تاریک را روشن می سازم
با من دلهای پیر ،جوان می شوند
من موجودی بی جان هستم که به همه جان می دهم.
مثالهای پیشنهادی برای دانش آموزان ابتدایی:
پدر،مادر،معلم،خورشید و ...

 4-الگوی تدریس اعضای تیم
دراین الگو به جای اینکه در ابتدا معلم تدریس کند فراگیران نقش معلم را ایفا می کنند و تدریس توسط «اعضای تیم فراگیران» انجام می شود و پس از آن معلم توضیحات ضروری و تکمیلی را برای آنان ارائه می دهد، به همین جهت این الگو را  «تدریس اعضای تیم» نام نهاده اند.
این روش بر2فرضیه استواراست:
1-هریک ازشرکت کنندگان،قسمت متفاوتی ازموضوع درس رایادمی گیرند.
2-هرفراگیر می تواندبه اعضای تیم خوددرس بدهد.
مراحل اجرا
مرحله اول:آمادگی فردی
1-گروه بندی دانش آموزان درگروه های 5-4نفری واختصاص شماره های 1،2،3،4و...به گروه ها.
2-تدوین قوانینی که گروه ها ملزم به رعایت آنها هستند،مانند:یادداشت برداری،بحث وگفتگوبه طورآهسته،زمان بندی و...
3-تقسیم متن درس به بخش های مستقل وتقریبا مساوی .
4-تعیین یک بخش ازموضوع جهت مطالعه ی فردی برای هرفراگیر.مثلاصفحه20برای دارنده شماره1هرگروه و...
مرحله دوم:کارتیمی
فعالیت دانش آموزان:
1-تشکیل گروه های هم شماره.
2-تدریس هریک ازدانش آموزان برای اعضای جدید.
3-بحث ،تبادل نظر ونتیجه گیری.
4-تشکیل گروه های اولیه (برگشت به گروه اولیه)
5-تدریس قسمت های مختلف برای گروه.
فعالیت معلم:
1-هدایت دانش آموزان برای حضور در گروه های جدید.
2-کنترل کلاس وبرقراری آرامش .
3-نظارت براجرای فعالیت گروه ها.
مرحله سوم:ارزیابی
فعالیت معلم:
1-طراحی وارائه سؤال وبرگزاری آزمون. ترجیحاً آزمون های « صحیح – غلط » و « چند گزینه ای »
2-تعیین زمان مناسب برای پاسخ گویی به سوال ها.
3-ارائه کلیدسوال ها.
4-ارزیابی ازتدریس درگروه ها.
فعالیت دانش آموزان:
1-پاسخ گویی به سوال های طراحی شده.
2-تصحیح پاسخ نامه های خود(خودارزیابی)
3-محاسبه ومعدل گیری ازنمرات فردی وگروهی
مرحله چهارم:نقدوبررسی
فعالیت معلم:
1-بررسی وضعیت نمرات فردی وگروهی دانش آموزان.
2-کمک به گروه ها برای پیداکردن مشکلات اعضای گروه ورفع آن ها.
فعالیت دانش آموزان:
1-بررسی وضعیت نمرات فردی وگروهی خود.
2-برطرف نمودن مشکلات احتمالی خودویااعضای گروه درارتباط باقسمت های مختلف درس.
3-نقدوبررسی کیفیت اجرای اعضای تیم.
مرحله پنجم:جمع بندی
فعالیت معلم:
1-انتخاب یک نفرازهرگروه به صورت تصادفی یاانتخابی برای تدریس قسمت های مختلف درس.
2-هدایت ورهبری بحث گروهی،اختصاص فرصت کافی برای پرسش وپاسخ،ارائه توضیحات تکمیلی.
فعالیت دانش آموزان:
تدریس توسط دانش آموزان منتخب یا داوطلب برای کلاس وپرسش وبحث گروهی.
کاربردالگو:
این الگو برای تدریس دروس تعلیمات دینی، اجتماعی، تاریخ ، قرآن و ادبیات فارسی کارآیی بیشتری دارد.
آثار و نتایج الگو:
1 ـ در فراگیران ، احساس شور، نشاط و انگیزه زیاد به وجود می آید.
2 ـ مهارت های مطالعه در فراگیران پرورش می یابد.
3ـ زمینه های اظهار نظر، بحث و تبادل نظر بین فراگیران تقویت می شود.
4ـ فراگیران نقش معلۀم را ایفا می کنند و و تدریس فردی در گروهها باعث یادگیری و دوام یادگیری خواهدشد.
5ـ مهارت های شنیداری فراگیران تقویت می شود.
نکات ضروری:
*هنگام تشکیل گروه باید سعی شود شاگردان قوی با شاگردان ضعیف در یک گروه قرار گیرند.
* تعداد اعضای تیم باید متناسب با  بخش های تقسیم شده موضوع درس ،تعیین گردد.
*محتوا و متن درس انتخابی برای فراگیران قابل فهم و درک باشد .درس هایی که متن آنها دارای لغات و اصطلاحات پیچیده و مشکل است ،با این الگو کارایی چندانی ندارند.
* حتی المقدور متن درس قابل تقسیم به بند قسمت مساوی باشد.
* مطالب هر قسمت مستقل از یکدیگر باشد متن هایی که مطالب آنها کاملا با یکدیگر مربوط  و پیوسته است با این الگو کارایی چندانی ندارد.
*در طراحی سؤالات آزمون بهتر است از سؤالات کوتاه پاسخ و یا عینی ( صحیح – غلط ) استفاده شود و آزمون از تمام فراگیران به عمل آید.
* در صورتی که در کلاس های پر جمعیت و یا کم جمعیت از این روش استفاده می کنید می توانید مرحله ی دوم ( تشکیل گروه هم شماره را حذف کنید)
* در صورتی که وقت کافی در اختیار ندارید می توانید از اجرای آزمون و نقد و بررسی خودداری کرده و فقط به مرحله ی جمع بندی اکتفا نمایید.
*استفاده دائم از یک الگو سبب کاهش آثار آن می گردد.
*در این روش درس نباید تحت الشعاع قرار گیرد.
*مدیریت زمان در این الگو نقش بسیار مهمی دارد.
5-الگوی دریافت مفهوم
دراین الگو، معلم با ارائه مثالها و مصادیق،فراگیران را راهنمایی و هدایت می کند تا خود آنان به مفهوم درس برسند.این الگو، در واقع جستجو و کشف نمودهایی است که از آن برای تمیز نمونه ها و از غیر نمونه های طبقات استفاده می شود.در این الگو از فراگیران می خواهیم مثالهایی که شامل نمودهایی از آن مفهوم است را با مثالهای دیگری که شامل آن نمودها نیست، مقایسه کنند و بدین وسیله نمودهای مقوله ای را که در ذهن معلم وجوددارد را کشف نمایند.
در این الگو  مفاهیم و تعاریف به طور مستقیم  در اختیاز دانش اموزان قرار نمی گیرد، بلکه ابتدا مثال ها و نمونه ها عرضه می شود و سپس دانش آموزان خودشان ویژگی های مفهوم و تعریف  آن را به دست می آورند و این مسئله  باعث می شود یافته ها برای مدت طولانی تری در ذهن دانش اموزان باقی بماند .
ماوقتی می توانیم از این الگو استفاده کنیم که فراگیران یک مفهوم را بدانند و بخواهیم مفهوم جدیدی را آموزش دهیم(ازطریق یک مفهوم معلوم به مفهوم مجهول می رسیم)این الگو رابرای تدریس دستورزبان، مفاهیم متضاد(رسانا و نارسانا) و یا  مفاهیم دو جهتی(تقارن) برای اغلب دروس در پایه های مختلف می توان به کار برد:

مراحل الگو:

گام اول:          

معلم:ارائه نمونه ها(مثالها) با نشانه گذاری(آری ـ خیر)

فراگیران:مشاهده کردن،فکرکردن،حدس زدن(فرضیه دادن)

گام دوم:                                                                        

مرحله اول از گام دوم:
معلم:ارائه نمونه ها بدون نشانه گذاری
فراگیران:تشخیص نشانه ها

مرحله دوم از گام دوم:

معلم:رهبری ونظارت کردن  

فراگیران: ارائه نمونه ها با نشانه گذاری

گام سوم:
فراگیران:ارائه، شرح و بسط حدس ها و فرضیه ها

معلم: جهت دادن به فرضیه ها، استنتاج و جمه بندی
آثار ونتایج الگو
1ـ قدرت تفکر ودرک مفاهیم را در فراگیران تقویت می کند
2ـ تحمل ابهام وکشف آن را درفراگیران افزایش می دهد
3ـ استدلال استقرایی را درفراگیران تقویت می کند .
4ـ یاد گیری برای فراگیران حنبه ی بازی و معمایی پید ا می کند و لذا انگیزه ی یادگیری درفراگیران افزایش می یابد
نکات مهم:
1ـ قبل از اجرای این الگو درکلا س وظیفه ی معلم این است که مثال ها وغیر مثال ها را آماده وتدوین کند.
2ـ اجرای این الگو بطور متوسط 20 الی 30 دقیقه زمان لازم دارد
3ـ درهرگامی میزان ارائه ی جفت ها بستگی به فراگیرانی دارد که پاسخ درست را حدس زده اند وبا رفتار غیر کلامی نشان می دهند
3ـ این الگو می تواند به منزله ی ارزشیابی تشخیصی یعنی ارزشیابی از درس قبل باشد
راهبرد ها و توصیه ها
*تهیه ی نمونه های مثبت و منفی به  دقت و تمرین زیادی نیاز دارد . نمونه های مبهم سبب سردرگمی دانش آموزان می شود . در ارائه نمونه ها، باید بر ویژگی ها و صفات مهم، تاکید بیشتری داشت . برای این منظور باید مفاهیمی را که می خواهید آموزش دهید، تحلیل نموده و صفات و ویژگی های ان را تعیین کنید، سپس با نایده گرفتن برخی ویژگی های جزئی و کم اهمیت، روی صفات مهم آن مفهوم تاکید نمایید در ارائه ی نمونه های مثبت و منفی یک مفهوم ، از روش هایی، مانند : رسم شکل، کاریکاتور، عکس، مثال های واقعی از زندگی روزمره و.... استفاده نمایید.
* توجه داشته باشید که وظیفه  دانش آموزان در دریافت مفهوم، اختراع مفاهیم جدید نیست، بلکه رسیدن به مفاهیمی است که قبلاً به وسیله ی معلم انتخاب شده اند . برای مراقبت از دانش آموزانی که می خواهند خیلی سریع جواب نهایی را بدهند از عبارت هایی ، مانند «عجله نکن» « فکرت را نگهدار ، دقت کن ببین درست فکر می کنی، اجازه بده بقیه دوستانت هم فکر کنند و... استفاده کنید .
*بسیاری از معلمان می پرسند که چه تعداد نمونه ی مثبت و منفی باید برای هر مفهوم ارائه شود ، در این باره باید گفت  که معلم باید تعداد کافی  نمونه ی مثبت به دانش اموزان بدهد، به طوری که تمام صفات  مفهوم مورد  نظر را شامل  شوند . در مورد نمونه های منفی نیز آن قدر مثال باید به کاربرد که تمامی صفات  نامربوطی را که ممکن است دانش آموز به اشتباه به عنوان صفات مثبت  مفهوم به کاربرد از ذهن او دور سازد .
*بهره گیری از الگوی دریافت مفهوم ، می تواند مجموعه ای وسیع از کاوشگری  ها را به درون زمینه های مهم آموزش وارد سازد .
*توجه داشته باشید ارائه نمونه های منفی از ان جهت که به شاگردان  در تعیین قلمرو مفهوم کمک می کنند، بسیار مهم می باشند و در تهیه ی آن ها باید دقت لازم صورت گیرد

6-الگوی قضاوت عملکرد:
این الگو برای داوری و قضاوت فراگیران در مورد فعالیتهای یکدیگر بر اساس استانداردهای خارجی در جهت تقویت مهارت قضاوت و ارزشیابی به کار می رود.در این روش،استانداردهای خارجی شامل معیارهای اصولی است که عملکرد فراگیران با آن سنجیده ، قضاوت و پالایش می شود و شامل معلم، کتاب درسی، متن تکثیرشده، فیلم، تصاویر و وعکسها و اسلاید ، نمونه هایی از کارهای هنری رساله های آموزشی یا سایر معیارهاست که از قبل مشخص شده است.این الگو در دورسی که جنبه ی عملی و حرکتی دارد، کارآیی دارد مانند: دروس هنر، تربیت بدنی، احکام و آداب دردینی، خواندن آیات قرآن، خواندن متوت فارسی، نوشتن انشا و مقاله و نامه در ادبیات فارسی، رسم اشکال هندسی  و محاسبات عملی در ریاضیات.
آثار و نتایج الگو
1ـ این الگو برای تقویت مهارتها و فعالیت های عملی فراگیران موثر است.
2ـ با این الگو فراگیران معیارهای درست انجام یک مهارت را درک می کنند.
3ـ زمینه برای مقایسه ، قضاوت و نقد فعالیت های فراگیران توسط یکدیگر فراهم می شود.
4ـ به دلیل عملی بودن، آموخته های فراگیران ،دوام و تثبیت بیشتر ی یافته و عمیق تر می شود.
5ـ این الگو در اصلاح حرکات و فعالیت فراگیران موثر است.
مراحل اجرایی الگوی قضاوت عملکرد
1ـ تشکیل گروهها به صورت تصادفی
2ـ تعیین موضوع یا فعالیت عملی توسط معلم
3ـ فراگیران به صورت فردی در هر گروهی، آن فعالیت یا عمل را انجام می دهند.
4ـدر هرگروهی فراگیران به صورت گروهی در مورد معیارهای انجام آن فعالیت یا عمل بحث و تبادل نظر می کنند
5ـ هرگروهی معیارهایش را در کلاس برای سایر گروهها ارائه می دهد.پس از گروه اولی، گروههای بعدی معیارهای تکراری را نمی خوانند.
6ـ گروهها معیارهای یکدیگر را در کلاس قضاوت و ارزشیابی می کنند
7ـ معلم استانداردهای خارجی را ارائه می دهد
8ـ هرگروه فعالیت خودش را در اختیار اعضا گروه دیگر قرار می دهد
9ـ هرگروهی بر اساس استاندارهای خارجی ، فعالیت یکدیگر را قضاوت و ارزشیابی می کند.
10ـ فعالیتها به فراگیران برگشت داده می شود
11- فراگیران در هر گروهی در مورد ارزشیابی انجام شده پاسخگو یا مدافع خواهند بود.
نکات مهم:
*معلم قبل از حضور و اجرای این الگو در کلاس موظف است موضوع درسی متناسب با الگوی  قضاوت عملکرد را انتخاب کند و استاندارهای خارجی آن فعالیت یا مهارت را مشخص، تبیین و آماده کند.
*این الگو برای همه ی موضوعات درسی قابل اجرا نیست
*انجام این الگو احتیاج به مهارت معلم، زمان نسبتاً زیاد و تمرین و ممارست دارد
نمونه:
ریاضی پایه چهارم
موضوع: رسم نیمساز
مراحل اجرا:
1ـفراگیران به صورت تصادفی گروه بندی می شوند(حداقل 3نفری)
2ـموضوع«هرنفر در گروه خود ، نیمسازیک زاویه را رسم کند»
3ـ فراگیران به صورت فردی در هرگروهی،نیمساز را رسم می کنند.
4ـ فراگیران در مورد فعالیتهای انجام شده در گروه بحث کرده و معیارها و ملاکهایی را که برای رسم نیمساز رعایت کرده اند را فهرست می نمایند.
5ـ هریک از گروهها معیارهای خود را به کلاس،برای سایرین ارائه می دهد
6ـ سایرگروهها معیارهای یکدیگر را در کلاس نقد و ارزیابی می کنند.
7ـ در این مرحله معلم ضمن رسم یک نیمساز،معیارهای زیر را ارائه و توضیح می دهد.(استاندارهای خارجی)

1ـ روی برگه یک زاویه رسم می کنیم.

2ـ به وسیله پرگار و به مرکز زاویه قسمتی از یک دایره را رسم می کنیم.

3ـ نقاط تقاطع دو ضلع زاویه  و دایره را مشخص می کنیم.

4ـ یکی از نقاط تقاطع را مرکز قرار داده و با دهانه ی قبلی پرگار قسمتی از دایره را که در داخل زاویه است، رسم می کنیم.

 5ـ فعالیت قبلی را برای نقطه تقاطع دومی تکرار می کنیم. 6ـ نقطه ی تقاطع دایره های مراحل 4 و 5 را مشخص می کنیم.

7ـ از مرکز زاویه به نقطه تقاطع در مرحله 6 وصل می کنیم و آن را ادامه می دهیم.تا نیمساز زاویه به دست آید.
8ـ هرگروه فعالیت عملی خود را ( نحوه رسم نیمساز) در اختیار گروه دیگر قرار می دهد.
9ـ هرگروهی براساس استاندارهای خارجی(ارائه شده توسط معلم) فعالیت یکدیگر را قضاوت و ارزشیابی می کند.
10ـ فعالیت ها به فراگیران برگشت داده می شود.
11ـ فراگیران در هرگروهی در مورد ارزشیابی های انجام شده پاسخگو یا مدافع خواهند بود.
منابع:
نقیه،مجید.مجموعه کتاب های مصداق یابی الگوهای فعال تدریس،تهران: جوکار