بر اساس طبقه بندی بلوم یادگیری معمولاً در سه حیطه شناختی، عاطفی، روانی- حرکتی اتفاق می افتد. این دسته بندی به دلیل تاکید بر جنبه های خاص هدف های مختلف است و نه متمایز کردن آنها، زیرا سه حیطه مشخص شده، مجزا و نامربوط نیستند.
*سطوح یادگیری در حیطه شناختی :
این سطوح باید به ترتیب اتفاق افتد تا راهی برای رفتن به سطح بعد باز شود.
1. دانش(ساده ترین سطح شناخت) : همان یادآوری و باز شناسی است وصرفا جنبه حفظی دارد. فعل های رفتاری این سطح: تعریف می کند، توصیف می کند، مشخص می کند، فهرست می کند، نام می برد،تکرارمی کند، بیان می کند
مثلا:فراگیر آثار سعدی را نام ببرد.
2. فهمیدن : توانایی پی بردن به مفهوم یک مطلب وتوضیح آن با جملاتی که شخص خودش می سازد
مثلا می زند،حل می کند،ترجمه می کند،تمیز می دهد،تخمین می زند،توضیح می دهد،بسط می دهد ، تعمیم می دهد،بازنویسی می کند و....
مثلا:فراگیر بتواند دلایل جنگ جهانی دوم را توضیح دهد.
3. به کاربستن : توانایی کاربرد اصول علمی، فرضیه ها و قضایا و دیگر مفاهیم انتزاعی در وضعیت و موقعیت مناسب بدون این که هیچ راه حلی ارائه شود.
فعل های رفتاری این سطح: تغییر می دهد،محاسبه می کند،نمایش می دهد،کشف می کند ،اندازه گیری می کند،کنترل می کند
مثلا: فراگیر بتواند شعری از یک کتاب غیر درسی انتخاب و آرایه تشبیه را در آن نشان دهد.
4. تجزیه و تحلیل : شکستن مطلب به اجزا تشکیل دهنده آن و یافتن روابط بین اجزا ونحوه سازمان یافتن آن مثل شاگردی که بتواند یک جمله ادبی را از نظر دستوری تجزیه و نقش و روابط کلمات را تشخیص داده وجمله را سازماندهی کند.
فعل های رفتاری این سطح: به اجزا تقسیم می کند،با نمودار نشان می دهد،مجزا می کند،تجزیه می کند،تفکیک می کند ،هجی می کند
مثلا:فراگیر بتواند رشد تورم را با نمودار نشان دهد
5.ترکیب : در هم آمیختن دوباره قسمت هایی از تجارب گذشته با مطلاب جدید و بازسازی آن به بصورت یک کل تازه ونسبتا انسجام یافته
فعل های رفتاری این سطح: طبقه بندی می کند،درهم می آمیزد،انشاء می کند،بازنویسی می کند،سخنرانی می کند،داستان می نویسد،شعر می سراید، تجدید سازمان می کند ،مدون می کند،نمودار تهیه می کند،گروه بندی می کند.
مثلا:فراگیر بتواند با واژه های داده شده داستان بنویسد.
6: ارزشیابی وقضاوت(پیچیده ترین سطح شناخت) : این سطح شامل قضاوت در باره امور، اطلاعات وحتی روشه ای روبرو شدن با مسائل است. در واقع ارزشیابی نتیجه جریان شناخت است
فعل های رفتاری این سطح: ارزیابی می کند،مقایسه می کند،نتیجه گیری می کند،انتقاد می کند،ربط می دهد،قضاوت می کند،داوری می کند.
مثلا:فراگیر بتواند دو قطعه ادبی را از نظر نگارش با هم مقایسه کند و یکی را باذکر دلایلی بر دیگری ترجیح دهد.
*سطوح یادگیری در حیطه عاطفی :
هدف های حیطه عاطفی آن هدف های آموزشی هستند که با نگرش ها و عواطف وعلایق وارزش ها سر و کار دارند که به پنج سطح طبقه بندی می شوند: (از آسان به مشکل)
1. دریافت وتوجه کردن : جلب وحفظ و هدایت توجه شاگرد نسبت به فعالیت آموزشی که نتیجه این سطح، از آگاهی ساده نسبت به موضوع شروع و تا توجه حساب شده نسبت به آن ادامه می یابد.
2. پاسخ دادن : نشان دادن واکنش در مورد مسئله مورد نظر که نتیجه این سطح، از پیروی و متقاعد شدن شروع و تا تمایل به پاسخ دادن و داوطلبانه اقدام کردن و سر انجام پاسخ دادن همراه با رضایت و علاقه پیش می رود.
3. ارزش گذاری : درونی کردن دسته معینی از ارزش ها که نتیجه این سطح، از متعهد کردن شاگرد در برابر ارزش ها شروع و تا راهنمایی دیگران به قبول این ارزش ها و تشویق و ترغیب آنها برای پذیرفتن آن پیش می رود.
4. سازماندهی ارزش ها : ادغام ارزش های مختلف و رفع تعارضات بین آنها و بنا نهادن یک نظام ارزشی پایدار و منسجم که نتیجه این سطح، از ادغام ارزش های جدید پذیرفته شروع شده وتا تطبیق این ارزش ها با ارزش های درونی شده قبلی ادامه می یابد
5. تبلور ارزش های سازمان یافته در شخصیت : شاگرد دارای نظامی از ارزش ها می شود که رفتار وی را برای مدتی طولانی کنترل می کند ودر نهایت به صورت نوعی شخصیت در وجود او پدیدار می شود که نتیجه این سطح: مجموعه ای از ارزش ها در رفتار وی انعکاس دائم می یابد وجزء فلسفه زندگی وی و شخصیتش می شود.
*سطوح یادگیری در حیطه روانی – حرکتی:
هدف های این حیطه بیشتر نیازمند همکاری اعصاب و ماهیچه هاست مثل رانندگی ،خیاطی و... و بیشتر شامل مهارت های
عملی در زمینه های فنی حرفه ای و تربیت بدنی و هنر و ... است.
1. مشاهده و تقلید: شاگرد به مشاهده رفتار مربی می پردازد و سپس تقلید می کند وآن رفتار را انجام می دهد.
2. اجرای عمل بدون کمک: در این مرحله به اجرای آگاهانه تر عمل می رسیم ومیزان وابستگی شاگرد به مربی بسیار ناچیز می شود ولی نظارت و هدایت او باید ادامه داشته باشد.
3. دقت درعمل: اجرای عمل با سرعت ودقت وظرافت بیشتر از مرحله قبل وکاهش اشتباهات مرحله قبل. نظارت و راهنمایی مربی و تمرین و تکرار در این مرحله نیز باید باشد.
4. هماهنگی حرکات: یعنی برقراری هماهنگی بین مجموعه ای از اعملا، با رعایت نظم وکارایی لازم
5. عادی شدن عمل: بالاترین سطح مرحله یادگیری در حیطه روانی حرکتی است که در ان شاگرد به بطور خودکار به انجام دقیق کارهای دقیق وموزون عادت می کند.
نکته: تا سطوح حیطه های پایین تر تحقق پیدا نکنند سطوح حیطه های بالاتر تحقق پیدا نخواهند کرد.
